Choroba stawów spowodowana postępującym uszkodzeniem chrząstek stawowych występuję bardzo często. Czynnikami ryzyka jej wystąpienia są: urazy stawowe, ciężka fizyczna praca, zwłaszcza związana z częstym kucaniem, słabość mięśni okołostawowych, nadwaga i otyłość, nadciśnienie i cukrzyca. Zagrożone szczegónie są osoby w podeszłym wieku. Dotyka ona szczególnie kobiet. Charakteryzuje się nieodwracalnym uszkodzeniem chrząstek stawowych i kolagenu, zmianach w błonie maziowej stawu, zmianami zapalnymi i uszkodzeniem kości, bezpośrednio pod chrząstką stawową. Choroba jest dziedziczona genetycznie, choć dokładny mechanizm dziedziczenia nie jest znany.
Objawy
- upośledzający ból stawu z ograniczeniem wydolności chodu
- ból w spoczynku
- częste obrzęki stawu związane zwłaszcza z wysiłkiem
- blokowania w stawie
- sztywność stawowa
- niestabilność i utykanie na chorą kończynę
- zmiana osi stawu (wykrzywienie)
- ograniczenie zakresu ruchu w stawie
Badania
Wykonwyane są zdjęcia RTG stawu, koniecznie w obciążeniu, czyli na stojąco, a najczęściej wykonywane są projekcje przednio-tylna oraz boczna. Na zdjęciach widoczne są zwężenie szczeliny stawu, wyrośla kostne (osteofity), brak chrząstki stawowej, zwapnienia pod pozostałą chrząstką, torbiele w kościach.
Leczenie nieoperacyjne czyli zachowawcze
- niesteroidowe leki przeciwzapalne
- rehabilitacja
- edukacja o sposobach zapobiegania
- ćwiczenia pod okiem rehabilitanta w domu
- redukcja masy ciała, zwłaszcza u pacjentów z BMI>25
- leki wspomagające chrząstkę stawową (glukozamina, chondroityna)
- preparaty kwasu hialuronowego
- czynniki wzrostu
- komórki macierzyste
Leczenie operacyjne
- artroskopia w przypadkach objawowych uszkodzeń niektórych składowych stawu, np. łąkotek
- osteotomia HTO (ang. high tibial osteotomy) - wskazana u młodszych pacjentów z zajętym jednym przedziałem stawu kolanowego
- operacje artrodiatazy - nowoczesne metody leczenia pozwalające odciążyć chory przedział, przez wszczepienie specjalnego “amortyzatora” pod skórę
- endoprotezoplastyka jednoprzedziałowa - wskazana u młodszych pacjentów z zajętym jednym przedziałem stawu kolanowego
- endoprotezoplastyka całkowita stawu kolanowego - wskazana w najcięższych przypadkach, u pacjentów u których zawiodło dotychczasowe leczenie
